Chiều 19/6, tại họp báo thường kỳ quý II của Bộ Công Thương, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, từ ngày 2/4, Hoa Kỳ công bố áp thuế đối ứng với tất cả quốc gia; tuy nhiên đến ngày 9/4 có quyết định tạm hoãn áp dụng trong 90 ngày.

Điều này cho phép các quốc gia, trong đó có Việt Nam tiếp tục duy trì xuất khẩu. Riêng với Trung Quốc, mức thuế cao nhất mà Hoa Kỳ đề nghị áp dụng là 145%. Tuy nhiên, sau thỏa thuận ngày 12/5, mức thuế này đã được hạ xuống còn 30%. Đây là thời điểm tạo ra một "cơn xoáy" khi các doanh nghiệp của Trung Quốc tranh thủ tận dụng khoảng thời gian này để đẩy mạnh xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Cũng theo ông Hải, việc Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu kéo theo tình trạng tập trung hàng hóa, tàu và container về khu vực này cao, khiến giá cước vận tải biển tăng mạnh. Tình trạng tương tự này từng xảy ra trong giai đoạn dịch COVID-19.

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu container cục bộ cũng đã bắt đầu xuất hiện, không chỉ ở Trung Quốc hay Việt Nam mà còn ở các quốc gia xuất khẩu khác như Indonesia, Thái Lan hay Malaysia. Tuy nhiên, qua công tác nắm tình hình của Bộ Công Thương và Cục Hàng hải, Đường thuỷ Việt Nam (Bộ Xây dựng), tình trạng thiếu container ở Việt Nam hiện chưa phổ biến, đâu đó có thể có khó khăn nhưng chưa nghiêm trọng như thời điểm dịch COVID-19.

Ngoài ra, xung đột tại Trung Đông cũng ảnh hưởng đến hoạt động vận tải quốc tế. Trong trường hợp tàu vận tải phải tránh khu vực này và đi vòng qua châu Phi thì chi phí vận chuyển sẽ tiếp tục gia tăng, ảnh hưởng đến chi phí xuất khẩu sang châu Âu và bờ Đông Hoa Kỳ.

Trước tình hình này, ông Trần Thanh Hải khuyến nghị các doanh nghiệp cần cập nhật tình hình để phối hợp với đối tác nhập khẩu hoặc xuất khẩu. Qua những bài học từ trước đây, cần cẩn trọng hơn trong việc ký kết hợp đồng liên quan đến vận chuyển, logistics và giao nhận hàng hóa nhằm hạn chế rủi ro, nhất là trong bối cảnh xảy ra các tình huống bất thường như tàu đến chậm hoặc bị ảnh hưởng bởi xung đột.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng nên cân nhắc các phương án vận tải thay thế. Đặc biệt, tuyến đường sắt liên vận sang châu Âu hiện vẫn có thể khai thác và là một giải pháp tiềm năng.

"Bộ Công Thương cùng Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính đang theo dõi sát sao diễn biến thị trường logistics để đưa ra khuyến cáo phù hợp và hỗ trợ cho doanh nghiệp", ông Trần Thanh Hải khẳng định.

Anh Thơ

Nguồn: baochinhphu.vn (19/6/2025).