Thực hiện Thông báo số 01-TB/BCĐ ngày 13/8/2025 của Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đoạn qua tỉnh Nghệ An về kết luận của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo tại Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo, ngày 15/8/2025, UBND tỉnh đã ban hành Văn bản số 8374/UBND-CN triển khai các nội dung này.

Theo đó, UBND tỉnh giao các Sở, ngành: Xây dựng, Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính, Công thương, Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam và các Sở, ngành, địa phương liên quan tập trung triển khai thực hiện các nội dung, nhiệm vụ tại Thông báo số 01-TB/BCĐ ngày 13/8/2025 đáp ứng yêu cầu, tiến độ.

Sở Xây dựng chủ trì, theo dõi, đôn đốc các Sở, ngành, địa phương và đơn vị liên quan thực hiện; tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo, UBND tỉnh.

Tại Thông báo số 01-TB/BCĐ, đồng chí Trưởng Ban Chỉ đạo đề nghị đồng chí Bí thư cấp ủy các địa phương chủ động, chủ trì vào cuộc chỉ đạo quyết liệt để giải quyết các khó khăn vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục triển khai các khu tái định cư (Lựa chọn địa điểm, lập Quy hoạch, lập dự án, giải phóng mặt bằng (GPMB), triển khai thi công).

Rà soát lại thành phần Ban Chỉ đạo cấp xã, bổ sung thêm thành phần Ban Chỉ đạo; khẩn trương thành lập Hội đồng GPMB đối với các xã chưa thành lập.

Quan tâm, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân bị ảnh hưởng về ý nghĩa, lợi ích của dự án để tạo được sự đồng thuận của người dân; chỉ đạo thực hiện cấp ủy, chính quyền phải tạo điều kiện thuận lợi, tốt nhất cho người dân trong quá trình bồi thường, GPMB, các khu tái định cư phải theo tinh thần chỉ đạo chung của Thủ tướng Chính phủ “khu tái định cư là nơi ở mới tốt hơn, thuận lợi hơn chỗ cũ”.

Hàng tháng tổ chức họp Ban Chỉ đạo cấp xã rà soát, đánh giá tiến độ thực hiện, chỉ đạo UBND, Hội đồng bồi thường GPMB cấp xã tập trung triển khai thực hiện công tác GPMB theo kế hoạch đã đề ra; quá trình thực hiện có khó khăn, vướng mắc kịp thời báo cáo các Sở, ngành để được hướng dẫn hoặc tham mưu báo cáo UBND tỉnh phương án giải quyết theo quy định. Xác định và chủ động phương án khi không điều chỉnh được hướng tuyến đi qua các công trình có khó khăn trong quá trình GPMB.

Tập trung rà soát lại chính xác số hộ bị ảnh hưởng, số hộ cần phải bố trí tái định cư để đầu tư xây dựng quy mô khu tái định cư phù hợp; rà soát các công trình tâm linh (đình, đền, nhà thờ họ, nhà thờ giáo…), cụm dân cư đông đúc, cụm dân cư giáo dân… tổng hợp báo cáo UBND tỉnh trước ngày 30/8/2025.

Triển khai lựa chọn địa điểm và lập quy hoạch chi tiết xây dựng các Khu tái định cư trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, hoàn thành trong tháng 8/2025; phê duyệt các dự án khu tái định cư và GPMT các vị trí tái định cư hoàn thành trong tháng 9/2025.

Tổ chức thi công xây dựng hạ tầng tái định cư để đảm bảo hoàn thành công tác cấp đất cho các hộ dân trước ngày 30/6/2026.

Đồng chí Trưởng Ban Chỉ đạo đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng – cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo, chịu trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan để kết nối, điều phối và đôn đốc thực hiện các nhiệm vụ thuộc thẩm quyền của tỉnh trong suốt quá trình triển khai dự án. Xem xét các nội dung phân cấp thẩm quyền cho cấp xã, tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình GPMB và phù hợp với năng lực thực hiện của từng địa phương. Đồng thời, chủ trì tham mưu UBND tỉnh tiếp tục kiến nghị Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đường sắt xem xét, nghiên cứu giải pháp điều chỉnh hướng tuyến đảm bảo phù hợp nhằm hạn chế tối đa phải GPMB các công trình di tích lịch sử văn hóa, nghĩa trang, nhà thờ giáo, cụm dân cư dày đặc, cụm dân cư công giáo đông đúc... chuyển ga Depot (sửa chữa, trung chuyển hàng hóa) dự kiến đặt tại xã Hưng Nguyên sang xã Lam Thành. Cùng với đó, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các địa phương đẩy nhanh thủ tục, triển khai xây dựng hạ tầng tái định cư đảm bảo tiến độ.

Sở Nông nghiệp và Môi trường – cơ quan thường trực về công tác GPMB, chủ trì hướng dẫn các địa phương, đơn vị liên quan triển khai thực hiện công tác GPMB và rà soát về đất đai đảm bảo đồng bộ, kịp thời, theo đúng yêu cầu. Chủ trì nghiên cứu, hướng dẫn chi tiết về quy trình bồi thường, GPMB (xây dựng khung GPMB thống nhất chung) và các thủ tục về đất đai để hướng dẫn UBND các xã, phường đẩy nhanh tiến độ khởi công xây dựng tái định cư, bàn giao mặt bằng cho dự án. Phối hợp với các địa phương khu vực thực hiện dự án để rà soát các mỏ vật liệu, bãi tải... tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình triển khai thực hiện dự án.

Sở Tài chính chủ trì tham mưu UBND tỉnh cấp ứng kinh phí kịp thời cho các địa phương có các khu tái định cư đã đăng ký khởi động đề xuất của Sở Xây dựng. Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc các địa phương đẩy nhanh thủ tục, triển khai xây dựng hạ tầng tái định cư đảm bảo tiến độ.

Sở Công thương hướng dẫn, giải quyết kịp thời đề xuất của các địa phương về thủ tục đấu nối điện để cấp điện cho các khu tái định cư; đồng thời phối hợp với UBND cấp xã để di dời hệ thống điện (nếu có) tại vị trí cần xây dựng tái định cư đảm bảo tiến độ yêu cầu.

Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam đôn đốc, hướng dẫn, ưu tiên xử lý kịp thời đề xuất của địa phương về xây dựng các khu tái định cư phục vụ GPMB dự án (đối với phạm vi quản lý của Ban Quản lý Khu kinh tế.

Công an tỉnh chủ động triển khai công tác nắm bắt tình hình trên địa bàn các xã, phường có tuyến đường sắt tốc độ cao đi qua để xác định những vấn đề liên quan có thể có phát sinh các diễn biến gây khó khăn cho công tác GPMB, nhất là tình hình an ninh trật tự. Chỉ đạo công an các xã, phường hỗ trợ các địa phương thực hiện các thủ tục trong công tác GPMB; chủ động xây dựng phương án cưỡng chế trong trường hợp cần thiết.

Các đơn vị Điện lực Nghệ An, VNPT Nghệ An, Viettel Nghệ An, Công ty cổ phần cấp nước Nghệ An chủ động phối hợp với các địa phương, chủ đầu tư dự án để kịp thời di dời các công trình ra ngoài phạm vi thi công dự án.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy chủ trì, chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động người dân về ý nghĩa, lợi ích của dự án để tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, chấp hành các quy định trong công tác GPMB, chấp thuận di chuyển đến khu tái định cư.

Trưởng Ban Chỉ đạo đề nghị Ban Quản lý dự án đường sắt - Bộ Xây dựng cử lãnh đạo và cán bộ theo dõi dự án, cùng đơn vị tư vấn trực tiếp phối hợp với địa phương để kiểm tra cụ thể phạm vi hướng tuyến đi qua; sớm cắm cọc GPMB, bàn giao cho địa phương làm cơ sở triển khai công tác bồi thường GPMB.

Nghiên cứu, xem xét báo cáo Bộ Xây dựng có giải pháp điều chỉnh hướng tuyến phù hợp, tối ưu nhất để hạn chế tối đa mức độ ảnh hưởng đến các công trình di tích lịch sử văn hoá, nghĩa trang, nhà thờ giáo, cụm dân cư dày đặc, cụm dân cư công giáo đông đúc.

Xem xét, tham mưu Bộ Xây dựng sớm báo cáo Chính phủ bố trí nguồn vốn để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư GPMB dự án.

PQ (tổng hợp)