Trong thời gian qua, UBND tỉnh đã quan tâm, chỉ đạo, cụ thể hóa các nội dung trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Nhờ đó, công tác PBGDPL trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao nhận thức pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng, đặc biệt là tại các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa.

Theo đó, cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện quyết liệt công tác tuyên truyền PBGDPL cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Trong giai đoạn 2021-2024, thực hiện nhiệm vụ PBGDPL cho đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi, tỉnh đã chỉ đạo Ban Dân tộc tỉnh (nay là Sở Dân tộc và Tôn giáo) phối hợp với các Sở, ngành liên quan và các huyện, thị xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi triển khai thực hiện tuyên truyền PBGDPL với nhiều hình thức, nội dung. Trong đó, các đơn vị, địa phương đã tổ chức các hội nghị tuyên truyền PBGDPL tại các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi về các nội dung như phổ biến các Luật, Nghị định, Thông tư liên quan đến đời sống dân sinh của người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; biên soạn và in ấn các tờ gấp, tài liệu về các quy định của pháp luật liên quan đến trợ giúp pháp lý…  Phương pháp, hình thức PBGDPL ngày càng đa dạng, phong phú từ tuyên truyền miệng trực tiếp, lồng ghép vào các buổi sinh hoạt cộng đồng, lễ hội truyền thống đến việc ứng dụng công nghệ thông tin (mạng xã hội) đến với người dân. Đồng thời, chú trọng phân loại đối tượng để có phương pháp PBGDPL phù hợp, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em, người có uy tín, cán bộ cơ sở.

Với nhiều chủ trương, chính sách, các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, các chương trình, đề án về PBGDPL tập trung vào những vấn đề pháp luật thiết yếu, sát sườn với cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đã góp phần nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về tầm quan trọng của công tác tuyên truyền PBGDPL, nhận thức về pháp luật trong đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi ngày càng được nâng lên.

Bên cạnh công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, việc bố trí nguồn lực về ngân sách, xây dựng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật từ cấp tỉnh đến cấp cơ sở cho công tác PBGDPL ngày càng được quan tâm, chú trọng. Nhìn chung, hệ thống chính sách, pháp luật, chương trình, đề án và hình thức PBGDPL được quan tâm chăm lo nên đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào sự phát triển của vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Các hoạt động PBGDPL đã giúp một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có được những hiểu biết ban đầu về pháp luật, đặc biệt là các quy định liên quan trực tiếp đến đời sống hằng ngày như đất đai, hôn nhân gia đình, phòng chống các tệ nạn xã hội (ma túy, tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống) và các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội. Một số đồng bào đã dần thay đổi thói quen, tập quán lạc hậu, vi phạm pháp luật và có ý thức hơn trong việc tìm hiểu, tuân thủ pháp luật.

Các chính sách, chương trình đã chú trọng phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng và cũng là cầu nối, truyền tải thông tin pháp luật bằng ngôn ngữ và cách thức phù hợp với văn hóa địa phương, giúp pháp luật đi vào đời sống một cách tự nhiên. Việc hiểu biết pháp luật giúp đồng bào nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo, kích động, phá hoại của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Đối với việc hỗ trợ tiếp cận chính sách và phát triển kinh tế, việc tuyên truyền PBGDPL về các chính sách hỗ trợ sản xuất, vốn vay, khoa học kỹ thuật đã giúp đồng bào chủ động hơn trong việc tiếp cận và thụ hưởng các chính sách của Nhà nước, từ đó cải thiện đời sống, giảm nghèo bền vững.

Bên cạnh những kết quả đạt được, một số cấp ủy, chính quyền địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi chưa thực sự quan tâm đúng mực đến công tác tuyên truyền PBGDPL trong nhân dân. Công tác tuyên truyền PBGDPL trong đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có nhiều đổi mới, tuy nhiên hình thức, phương pháp thực hiện chưa thực sự đa dạng, linh hoạt, chưa có nhiều cách làm hay, làm mới để từng bước nâng cao hiệu quả, tạo sự chuyển biến thực sự trong đồng bào…

Trong thời gian tới, UBND tỉnh đề xuất Đảng và Nhà nước tiếp tục có các chủ trương, chính sách mang tính đột phá dành cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nhằm đẩy mạnh phát triển kinh tế -xã hội, đảm bảo quốc phòng – an ninh, từng bước nâng cao đời sống tinh thần, vật chất và nhận thức cho đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần thuận lợi cho công tác tuyên truyền PBGDPL.

Cùng với đó, xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật đủ trình độ, năng lực và kỹ thuật để thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền PBGDPL đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn hiện nay. Đẩy mạnh các hình thức phổ biến pháp luật có ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại vùng dân tộc thiểu số, miền núi để đáp ứng yêu cầu của công tác PBGDPL trong tình hình mới và kịp thời chuyển tải nhiều nội dung mới, thiết thực đến với đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; có cơ chế, chính sách đãi ngộ đối với cán bộ, công chức làm công tác quản lý nhà nước về công tác dân tộc.

T.H (tổng hợp)