Sáng 13/8, Chính phủ tổ chức Hội nghị trực tuyến góp ý về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai. Đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì hội nghị.

Tại điểm cầu tỉnh Nghệ An, đồng chí Phùng Thành Vinh – Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị. Cùng tham dự có lãnh đạo các Sở, ban, ngành liên quan.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu tỉnh Nghệ An

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phùng Thành Vinh chủ trì tại điểm cầu tỉnh Nghệ An

Qua 01 năm triển khai thi hành Luật Đất đai, với các quy định mới của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành, bước đầu cho thấy các chính sách mới đã mang lại hiệu quả như việc thực hiện quyền của người sử dụng đất, công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định giá đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,… đã tạo được sự đồng thuận của đa số người dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự thống nhất của các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, góp phần giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Tuy nhiên, xuất phát từ những yêu cầu trong tình hình mới đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai, về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; giao đất, cho thuê đất, thực hiện dự án đầu tư thông qua thỏa thuận quyền sử dụng đất; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; tài chính đất đai, giá đất; chế độ quản lý sử dụng một số loại đất… để tiếp tục thể chế các quan điểm, định hướng cuả Đảng, đồng thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thi hành Luật Đất đai là cần thiết, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn hiện nay.

Đại biểu dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Nghệ An

Dự thảo Luật gồm 03 điều: Điều 1 - Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, gồm 29 khoản; Điều 2 - Quy định chuyển tiếp, gồm 11 khoản quy định chuyển tiếp các nội dung về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nhận chuyển quyền sử dụng đất thực hiện dự án, lựa chọn hình thức thuê đất, về giá đất, về xác định lại diện tích, loại đất, thời hạn sử dụng đất đối với một số trường hợp, nhận chuyển nhượng dự án bất động sản. Điều 3 - Hiệu lực thi hành, quy định về hiệu lực thi hành của Luật này kể từ ngày 01/01/2026.

Cụ thể, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung điểm c khoản 1 Điều 61: Sửa đổi quy định về hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất theo hướng bỏ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện; bổ sung quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã theo 02 phương án: Phương án 1 là thay thế quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện bằng quy hoạch sử dụng đất cấp xã và kế hoạch sử dụng đất 05 năm cấp xã; Phương án 2 là không quy định về quy hoạch sử dụng đất cấp xã mà chỉ quy định lập kế hoạch sử dụng đất cấp xã trên cơ sở chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được phân bổ cho đơn vị hành chính cấp xã hoặc quy hoạch được lập theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 72 theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết về điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Bổ sung 03 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng tại Điều 79.

Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 80 theo hướng căn cứ thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng theo 2 phương án: Dự án phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã và Dự án phù hợp với kế hoạch sử dụng đất cấp xã để thống nhất với nội dung sửa đổi tại Điều 61 và Điều 67.

Sửa đổi, bổ sung khoản 1 và khoản 2 Điều 83 theo hướng phân cấp rõ việc thu hồi đất của Chủ tịch UBND cấp xã và Chủ tịch UBND cấp tỉnh thu hồi đất quy định tại Điều 81 và Điều 82 của Luật Đất đai.

Dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 116 theo hướng căn cứ giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; cho phép chuyển mục đích sử dụng đất là kế hoạch sử dụng đất cấp xã hoặc quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân.

Sửa đổi, bổ sung Điều 120 theo hướng cho phép lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền một lần hoặc thuê đất trả tiền hàng năm. Riêng đối với đơn vị sự nghiệp công lập mặc dù được lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền một lần hoặc thuê đất trả tiền hàng năm nhưng không được chuyển nhượng, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Sửa đổi, bổ sung Điều 123 Quy định cụ thể thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của Chủ tịch UBND cấp tỉnh, cấp xã. Sửa đổi, bổ sung điểm p khoản 3 theo hướng phân cấp từ thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh quyết định các trường hợp khác giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án đầu tư có sử dụng đất. Sửa đổi, bổ sung khoản 5 theo hướng Nhà nước giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất đối với trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 79 của Luật này mà không sử dụng vốn đầu tư công theo quy định của pháp luật về đầu tư công, pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư mà đã có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật.”.

Sửa đổi, bổ sung một số nội dung Điều 155 Quy định căn cứ tính tiền sử dụng đất là giá đất theo bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất, tỷ lệ tính thu tiền sử dụng đất đối với từng loại đất theo đối tượng, hình thức sử dụng đất (không quy định giá đất cụ thể là căn cứ để tính tiền sử dụng đất). Bổ sung quy định căn cứ tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất theo hướng căn cứ giá đất theo bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất để làm rõ cách tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.  Bổ sung yếu tố “chi phí xây dựng hạ tầng được khấu trừ (nếu có)” vào căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Bổ sung nội dung giao Chính phủ quy định trường hợp chưa có trong bảng giá đất hoặc được khấu trừ chi phí xây dựng hạ tầng để đảm bảo không bị vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Sửa đổi, bổ sung Điều 159 sửa đổi theo hướng giao Chính phủ quy định chi tiết các trường hợp áp dụng Bảng giá đất; quy định bảng giá đất được xây dựng theo loại đất, khu vực, vị trí; quy định UBND cấp tỉnh quyết định bảng giá đất định kỳ 05 năm một lần và công bố và áp dụng từ ngày 01/01 của năm đầu kỳ; trường hợp cần thiết thì bổ sung bảng giá đất trong năm. Sửa đổi, bổ sung Điều 160 theo hướng bỏ quy định về giá đất cụ thể; quy định hệ số điều chỉnh giá là tỷ lệ tăng, giảm giá đất của các loại đất tương ứng với khu vực, vị trí đã quy định trong bảng giá đất. Hệ số điều chỉnh giá đất được UBND cấp tỉnh ban hành áp dụng từ ngày 01/01 hằng năm; trường hợp cần thiết, điều chỉnh hệ số điều chỉnh giá đất trong năm hoặc cho từng khu vực để áp dụng;…

Tại hội nghị, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương cơ bản thống nhất với các nội dung dự thảo Luật, đồng thời góp ý vào các nội dung liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã; nhà ở thương mại; xác định bảng giá đất phù hợp với thị trường; thống nhất thời gian đấu giá quyền sử dụng đất;…

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ghi nhận và đánh giá cao ý kiến góp ý các Bộ, ngành, địa phương và đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, nghiên cứu tiếp thu để hoàn thiện và nâng cao chất lượng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai.

Phó Thủ tướng Chính phủ lưu ý, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, đề nghị các Bộ, ngành, địa phương đặc biệt là cơ quan soạn thảo nghiên cứu, cần làm rõ mối quan hệ sử dụng đất giữa chính quyền 3 cấp (cấp xã, cấp tỉnh và quốc gia) để hạn chế vướng mắc trong quá trình thực hiện. Trong xây dựng quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cần xem xét đến yếu tố bảo tồn; quy hoạch sử dụng đất phải xác định mục tiêu, phương hướng sử dụng đất cho từng giai đoạn; lồng ghép yếu tố bảo tồn, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất phải đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường, tài nguyên thiên nhiên; quy hoạch đất đai phải cần đi trước một bước.

Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cần phân biệt rõ tiêu chí giữa khu vực đấu thầu và đấu giá quyền sử dụng đất để từ đó để xác định giá đất. Giá đất có thể biến động theo thị trường, nhưng hệ số điều chỉnh cần ổn định, tránh gây xáo trộn. Không nên đánh thuế chồng thuế đối với đất đai…

H.B