Tại
Tờ trình số 177/TTr-CP gửi Quốc hội về kết quả thực hiện việc giảm 2%
thuế suất thuế GTGT theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của
Quốc hội về Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Chính phủ báo cáo, đại dịch
COVID-19 xảy ra đã gây hậu quả nặng nề và kéo dài, tác động đến mọi mặt
của đời sống, kinh tế - xã hội, cùng với sự biến đổi khí hậu, thiên
tai, bão lũ đã làm cho nền kinh tế - xã hội nước ta phải đối mặt với
nhiều khó khăn thách thức lớn, hầu hết các ngành, lĩnh vực đều bị ảnh
hưởng nghiêm trọng.
Trong giai đoạn 2020-2023, các giải pháp chính
sách tài chính để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh đã được ban
hành với tổng trị giá trị của các giải pháp miễn, giảm, gia hạn các loại
thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất (thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế
thu nhập cá nhân, thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế nhập khẩu,
thuế bảo vệ môi trường, phí, lệ phí và tiền thuê đất) đã lên đến khoảng
700 nghìn tỷ đồng và dự kiến đối.
Đáng chú ý, những giải pháp đã
ban hành và thực hiện từ đầu năm 2024 là khoảng 68 nghìn tỷ đồng. Trong
đó, giảm 2% thuế GTGT theo Nghị quyết số 110/2023/QH15 từ ngày
01/01/2024 đến hết ngày 30/6/2024 khoảng 25 nghìn tỷ đồng; Giảm thuế bảo
vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trong năm 2024 theo Nghị quyết
số 42/2023/UBTVQH15 ngày 18/12/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
khoảng 42,5 nghìn tỷ đồng; Giảm phí, lệ phí khoảng 100 tỷ đồng.
Theo
Chính phủ, việc tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp
về chính sách tài chính thời gian qua đã có tác động tích cực trong việc
hỗ trợ doanh nghiệp và người dân ổn định sản xuất, kinh doanh, đời sống
của người dân được trở lại bình thường, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô,
tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế.
Tuy
nhiên, sau thời gian dài chống chịu với đại dịch COVID-19, doanh nghiệp
trong nước đang trong quá trình phục hồi nên hoạt động sản xuất, kinh
doanh vẫn gặp khó khăn. Tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thông qua Nghị
quyết số 103/2023/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024,
với mục tiêu đề ra là tốc độ tăng trưởng GDP đạt từ 6 - 6,5%. Thời gian
tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh, phức tạp và
khó dự báo; sự phục hồi của các đối tác thương mại lớn còn chậm, rủi ro
gián đoạn chuỗi cung ứng, chuỗi giá trị toàn cầu...
Ở trong nước,
mặc dù nhiều ngành, lĩnh vực tiếp tục xu hướng phục hồi và có triển vọng
tích cực; nhiều chính sách, giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đã và
đang phát huy hiệu quả nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ,
thuận lợi. Tổng cầu tiêu dùng trong nước được xem là một động lực quan
trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Do vậy, cần tiếp tục có giải pháp
về chính sách tài chính để thúc đẩy tổng cầu tiêu dùng trong nước.
Để
kịp thời ứng phó với diễn biến tình hình kinh tế - xã hội, Chính phủ
cho rằng, cần triển khai quyết liệt, hiệu quả các giải pháp hỗ trợ về
thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã ban hành trong năm 2023 và nghiên
cứu, đề xuất một số giải pháp về thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất cho
năm 2024 như: Tiếp tục xem xét giảm thuế GTGT 2%; gia hạn thuế GTGT,
thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế thu nhập cá
nhân; giảm mức thu một số khoản phí, lệ phí và giảm tiền thuê đất như đã
áp dụng trong năm 2023 để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho hoạt
động sản xuất kinh doanh.
Trên cơ sở đánh giá kết quả đạt được của
giải pháp giảm thuế GTGT 2% theo Nghị quyết số 110/2023/QH15, Chính phủ
trình Quốc hội xem xét, cho phép tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2%
thuế suất thuế GTGT đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng
thuế suất thuế GTGT 10% trong 6 tháng cuối năm 2024 (từ ngày 01/7/2024
đến hết ngày 31/12/2024) và giao Chính phủ tổ chức, thực hiện.
Theo
tính toán, việc áp dụng chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT cho 6
tháng cuối năm 2024 giảm thu khoảng 24 nghìn tỷ đồng (khoảng 4 nghìn tỷ
đồng/tháng; trong đó giảm ở khâu nội địa dự kiến là 2,5 nghìn tỷ
đồng/tháng và giảm ở khâu nhập khẩu khoảng 1,5 nghìn tỷ đồng/tháng).
Trong
3 tháng đầu năm 2024, số thuế GTGT được giảm theo Nghị quyết số
110/2023/QH15 khoảng 11,488 nghìn tỷ đồng. Ngoại trừ tháng 2 có kỳ nghỉ
Tết, bình quân tháng 1 và tháng 3 số thuế GTGT ở khâu nhập khẩu giảm vào
khoảng 1,5 nghìn tỷ đồng/tháng và dự kiến khâu nội địa khoảng 2,5 nghìn
tỷ đồng/tháng. Như vậy, trong 6 tháng đầu năm 2024, dự kiến số thu giảm
khoảng 23,488 nghìn tỷ đồng. Nếu tiếp tục thực hiện chính sách giảm
thuế GTGT cho 6 tháng cuối năm thì dự kiến cả năm 2024 giảm thu khoảng
47,488 nghìn tỷ đồng.
Về hình thức thực hiện, Chính phủ kiến nghị
đưa nội dung tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế suất thuế GTGT
đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại điểm a mục 1.1 khoản 1
Điều 3 của Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội về chính sách tài
khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã
hội trong thời gian từ ngày 01/7/2024 đến hết ngày 31/12/2024 tại Nghị
quyết của Quốc hội về Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XV (tương tự như đã
được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 101/2023/QH15 về Kỳ họp thứ 5
và Nghị quyết số 110/2023/QH15 về Kỳ họp thứ 6).
Tại
cuộc họp báo công bố Báo cáo Triển vọng phát triển châu Á (ADO) của
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) mới đây, ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên
gia Kinh tế trưởng ADB lưu ý: Dư địa chính sách tiền tệ, giảm lãi suất
không còn nhiều. Trong bối cảnh không gian chính sách tiền tệ hạn chế,
chi tiêu tài khóa và đầu tư sẽ là chìa khóa tăng trưởng trong năm 2024.
Do đó, thay vì chính sách tiền tệ, chuyên gia của ADB khuyến nghị, cần
thêm các chính sách kích thích tăng trưởng, ví dụ như chính sách tài
khóa. Các chuyên gia cũng khuyến nghị nên tiếp tục kéo dài thời gian
giảm thuế GTGT hàng thiết yếu nội địa để tăng nhu cầu chi tiêu.
Anh Minh
Nguồn: chinhphu.vn (2/5/2024).